भैरहवामा निर्माणाधीन गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको ग्राउन्ड ह्यान्डलिङको जिम्मा नेपाल वायुसेवा निगमलाई दिने प्रक्रिया अगाडि बढेको छ । दुई महिनाअगाडि सरकारले हिमालय एयरलाइन्सलाई सेल्फ ग्राउन्डेड दिने निर्णय गरे पनि विरोध भएपछि फिर्ता लिएको थियो ।
ग्राउन्ड ह्यान्डलिङको जिम्मा दिने निर्णय फिर्ता गर्न नागरिक उड्डयन प्राधिकरणलाई संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री योगेश भट्टराईले निर्देशन नै दिएका थिए । सोहीअनुसार प्राधिकरण र नेपाल वायुसेवा निगमले गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको ग्राउन्ड ह्यान्डलिङको प्रक्रिया अगाडि बढाएका हुन् । ‘हामीले आवश्यक कागजपत्रहरू उपलब्ध गराएर काम सुरु गरेका छौँ,’ निगमका प्रबन्ध निर्देशक डिमप्रकाश पौडेलले भने । प्राधिकरणको छुट्टै युनिट भैरहवामा राख्ने गरी प्रस्ताव पेस गरेको पौडेलले जानकारी दिए ।
५ अर्बभन्दा बढी आम्दानी गर्दै आएको निगमले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा पनि ग्राउन्ड ह्यान्डलिङको कार्य गरिरहेको छ । निगमलाई ग्राउन्ड ह्यान्डलिङको जिम्मेवारी दिने सहमति भइसकेको र सम्झौताका लागि गर्नुपर्ने अन्य कामहरू बाँकी रहेको नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका महानिर्देशक राजन पोखरेलले बताए । ‘सहमति भइसकेको छ, खालि अब प्रक्रिया टुंगो लगाउनका लागि दुईपक्षीय छलफल भइरहेको छ,’ पोखरेलले भने । निगमले उडानबाट घाटा व्यहोर्दै आएको भए पनि संस्था चलाउन ग्राउन्ड ह्यान्डलिङको जिम्मेवारी आवश्यक रहेको निगमका प्रबन्ध निर्देशक पौडेलले बताए ।
भैरहवाको विमानस्थलमा भौतिक निर्माणको काम ९३ प्रतिशत सम्पन्न भइसकेको छ । विमानस्थल ०७७ फागुनसम्म सञ्चालनका लागि योग्य हुने अनुमान गरिएको छ । तर, अहिले पनि विमानस्थलमा जडान हुनुपर्ने इक्विप्मेन्टको काम बाँकी रहेको छ ।
सन् २०१८ मै निर्माण सम्पन्न गर्ने गरी सन् २०१६ मै विमानस्थल निर्माणको जिम्मा ठेकेदार कम्पनी चिनियाँ नर्थ वेस्ट सिभिल एभिएसन एयरपोर्ट कन्स्ट्रक्सनले पाएको थियो । आयोजना निर्माणका लागि ८ अर्ब ५५ करोड लाग्ने प्रारम्भिक अनुमान गरिए पनि विमानस्थल निर्माणको लागत करिब ३३ अर्ब पुगेको छ । पहिलो चरणमै लागत १० अर्ब पुग्ने अनुमान छ । त्यस्तै, मुआब्जाका लागि २३ अर्ब रुपैयाँ खर्च भइसकेको छ । विमानस्थल ३ हजार मिटर लामो धावनमार्ग र ४५ मिटर चौडाइ रहेको छ । धावनमार्गको कालोपत्रेको काम सम्पन्न भइसकेको छ भने टर्मिनल भवनसमेत निर्माणको अन्तिम चरणमा पुगेको छ । बाँकी इक्विप्मेन्ट रेडार, बत्ती तथा प्राविधिक जडानको काम भने अझै हुन सकेको छैन ।
ठेकेदार कम्पनीले पटक–पटक निर्माणको अवधि तन्काउँदै जाँदा अन्य प्रक्रियामा समेत असर परेको छ । जनवरीसम्म सम्पन्न गर्ने भन्दै गत जुनमा म्याद थपिएको थियो । तर, कम्पनीलाई पुनः तीन महिना समय थप गरेर गत मार्च अन्तिम तथा १५ चैतसम्मको समय दिइएको थियो । कोभिड–१९ का कारण पुनः म्याद थप गरेर २० डिसेम्बर पु¥याइएको छ । चिनियाँ कम्पनीले सन् २०१४ मा निर्माणको ठेक्का पाएको थियो । एसियाली विकास बैंकको ऋण सहयोगमा सन् २०१६ देखि निर्माण सुरु गरिएको थियो । २०१८ मा सञ्चालनमा ल्याउने घोषणा गरिएको थियो ।
दुई महिनाअगाडि हिमालय एयरलाइन्सलाई सेल्फ ग्राउन्ड ह्यान्डलिङको जिम्मा दिने निर्णय गरेकोमा संसद्को सार्वजनिक लेखासमितिले चासो दिएको छ । लेखाले संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयसँग निर्णयको सबै विवरण पेस गर्न परिपत्र गरेको छ । ४ असोजमा नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले निर्णय गरी सेल्फ ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ प्रमाणपत्र जारी गरेको थियो । यता मन्त्रालयले भने केही दिनअगाडि मात्रै निर्णय फिर्ता भइसकेको बताउँदै विवरण उपलब्ध गराउनुनपर्ने पत्र पठाएको छ ।
विगत ४० वर्षअगाडिदेखि नै थाई एयरवेज र एयर इन्डियाले आफैँ ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ गर्दै आएका छन् । त्यसयता दर्जनाैँ एयरलाइन्सले उडान गरे तापनि त्यसको व्यवस्थापन निगमले गर्दै आएको छ । निगमको आयको मुख्य स्रोत नै खोस्ने गरी हिमालयलाई ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ जिम्मा दिइएको भन्दै सर्वत्र आलोचना भएको थियो ।
हिमालयलाई ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ दिने निर्णयको विवरण लेखाले माग्यो……..
